Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/3284 Esas 2021/2129 Karar Sayılı İlamı

7. Hukuk Dairesi


MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 14/09/2015 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 22/04/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, dava konusu taşınmazlarda ortaklığın giderilmesi konusunda tarafların anlaşamadıklarını belirterek satış yoluyla ortaklığın giderilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile, dava konusu olan; 195 ada 142, 128; 188 ada 2; 185 ada 8; 153 ada 319, 320, 333, 335,172; 184 ada 5; 136 ada 3; 137 ada 1 parsel sayılı taşınmazların, taraflar arasındaki ortaklığının aynen taksim suretiyle giderilmesinin mümkün olmadığı anlaşıldığından, tüm taşınmazların açık artırma usulü ile satılmaları ile taşınmazlar üzerindeki ortaklığın giderilmesine, karar verilmiştir.
Hükmü, bir kısım davalılar temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,
b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir.
Öte yandan 492 sayılı Harçlar Kanununun eki Tarifenin "Karar ve İlam Harcı" başlığı altında düzenlenen 1. maddesinin (c) fıkrası uyarınca bir gayrimenkulün hissedarlar arasında satış suretiyle şuyuun izalesine dair hükümlerde gayrimenkulün satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında, menkul niteliğindeki mallar üzerindeki paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde ise 2. maddesinin (a) fıkrası hükmü uyarınca maktu harç ile yetinilmesi gerekir
Somut olaya gelince; harcın binde 11,38 yerine yüzde 11,38 oranında taraflardan tahsil edilmesi doğru görülmemiş ise de; bu husus hükmün bozulmasını gerektirmiş ise de, yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438/7.maddesi gereğince hüküm sonucunun düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle bir kısım davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile; hüküm sonucunun 3. bendinin hükümden çıkartılarak yerine "Satış sonucunda elde edilecek toplam satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında karar ve ilam harcının taraflardan tapu malikinin mirasçılık belgesindeki payları oranında alınarak Hazineye gelir kaydına," ibaresinin yazılmasına, hükmün 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438/7. maddesi gereğince DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 20/10/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.