Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2016/6403 Esas 2018/5139 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı .... İçişleri Bakanlığı vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve ... aleyhine 20/09/2006 gününde verilen dilekçe ile rücuen tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 11/02/2014 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili ile davalılar vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dava, rücuen tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili; davalıların görev yaptığı ... İlçe Merkez Karakol Amirliğinde sarkıntılık ve kapkaç suretiyle hırsızlığa teşebbüs iddiasıyla gözaltına alınıp nezarethaneye konulan dava dışı ...’ın kendisini asması sonucu öldüğünü, ölenin mirasçılarına ... 2. İdare Mahkemesinin 2002/1756- 2005/112 sayılı dosyasında hüküm altına alınan tazminatın ödendiğini belirterek, ödenen miktarın kusurlu bulunan davalılardan rücuen tahsilini istemiştir.
Davalılar vekili; müvekkillerinin kusur ve ihmalinin olmadığını ve davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece; 25/10/2013 havale tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda nezarethane denetiminde ihmali bulunan davalı ...’nun %35, diğer davalı ...’in %25 oranında kusurlu olduğu benimsenerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinde; davacı idarenin ... 2. İdare Mahkemesinin 2002/1756-2005/112 sayılı dosyasında hüküm altına alınan tazminatı ödediği belirtilmiş ise de, yapılan ödemeye dair belge bulunmadığı gibi icra dosyası da bulunmamaktadır. Mahkemenin öncelikle davacı idarenin yaptığı ödeme miktarını belirlemesi, varsa icra dosyasını incelemesi ve icra dosyasına göre icra masraflarından sorumluluğu belirlemesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması doğru görülmemiş; kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
2-Hukukumuzda hakkaniyet, bazı şartların ve çözümlerinin önceden kesinlikle saptanmasının doğuracağı düşünülen sakıncalarını ortadan kaldırmak için hukuk kurallarının esnek veya eksik bırakıldığı hallerde etkisini gösteren ve belli somut olayların özelliklerine uygun karar verilmesini emreden kurallar bütünü olarak tanımlanmakta olup BK. m. 43 (TBK 51 ve 52) uyarınca hakimin tazminatı belirlerken durumun gereğini göz önünde tutması gerekmektedir. Bu noktada hakim belirtilen maddede tahdidi olmayacak şekilde sayılan özel indirim sebeplerini de göz önünde tutacaktır.
Somut olayda, açıklanan yönler, ve dava konusu olayın niteliği, çalışma koşulları ve yapılan işin mahiyeti ile dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek, tahsiline karar verilen zarar miktarından BK 43-44 maddeleri (TBK. madde 51-52) gereğince uygun bir miktarda hakkaniyet indirimi yapılmalıdır. Bu hususun gözetilmemiş olması doğru değildir. Kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Temyiz edilen kararın yukarıda (2) no"lu bentte açıklanan nedenlerle davalılar yararına, (1) no"lu bentte açıklanan nedenlerle taraflar yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve davalıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 27/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.