14. Hukuk Dairesi 2016/5609 E. , 2019/849 K.
"İçtihat Metni" 14. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 12.11.2014 gününde verilen dilekçe ile TMK 748. maddesi gereğince geçici girme hakkı istenmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 08.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 748. maddesine dayanılarak açılmış komşu taşınmaza geçici girme hakkına ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin 366 parselde bulunan ... Apartmanının yöneticisi olduğunu, apartmanın doğu cephesinin tamamen sıvasız olduğunu belirterek tabiat olaylarından etkilenmesini önlemek için davalıya ait 8 parsel parsel sayılı taşınmaza ait alanda iskele kurulmasına izin verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
TMK m. 683 deki "Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir. Malik, malını haksız olarak elinde bulunduran kimseye karşı istihkak davası açabileceği gibi, her türlü haksız elatmanın önlenmesini de dava edebilir” hükmü ile mülkiyet hakkının kanunla toplum yararına kısıtlanabileceği temel ilke olarak kabul edilmiştir. Aynı maddenin ikinci fıkrasında, mülkiyet hakkının nasıl korunacağı hükme bağlanmış, 730 ve 737. maddeleriyle de taşınmaz malikinin başkalarına zarar vermesinin önlenmesi hedeflenmiştir.
Yapma, kaçınma, katlanma olarak özetlenebilecek bu sınırlamaların önemli bir bölümü TMK’nin "komşu hakkı" başlığı altında, 737 ile 750. maddelerinde düzenlenmiş, 751 ile 761. maddelerinde de yine malikin yapması ve katlanması gereken hususlar belirtilmiştir.
Komşuluk hukukundan kaynaklanan zorunlu geçit hakkı TMK’nin 747. maddesinde, diğer geçit haklarından olan “komşu taşınmaza geçici olarak girme hakkı” ise TMK’nin 748. maddesinde düzenlenmiştir.
Somut olaya gelince, davacının isteminin dayanağı elatmanın önlenmesi ile ilgili kurallar olmayıp, TMK"nin 748. maddesinin 1. fıkrasıdır. Buna göre, işletme veya iyileştirme ya da taşınmaz üzerinde yapı yapma amacıyla komşu taşınmaza geçici girme zarureti ortaya çıkarsa, taşınmaz maliki veya zilyedin geçici olarak taşınmaza girme hakkı bulunduğu sabittir. Her ne kadar mahkemece davanın reddine karar verilmişse de davacının apartmanın tabiat etkilerine karşı iyileştirme faaliyetlerinin zaruri ihtiyaç niteliğinde olması sebebiyle komşu taşınmaza girme talebinde hukuki yararı bulunmaktadır.
Bu açıklamalar doğrultusunda mahkemece mahallinde, alanında uzman bilirkişiler marifetiyle keşif yapılarak davacının binasının iyileştirmeye muhtaç olup olmadığı veya çalışmalar sırasında davalının taşınmazına geçilmesi gerekip gerekmediği, gerekiyorsa ne şekilde yılın hangi mevsimde kaç gün çalışmak suretiyle iyileştirmenin yapılabileceği hususları incelenip araştırılmalı ve saptanan süre kadar TMK"nin 748. maddesine göre davacıya süre verilmelidir.
Mahkemece eksik inceleme ve yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.02.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.