Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2017/5346 Esas 2018/5910 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hüküm süresi içinde her ne kadar davalı vekili tarafından duruşma istemli olarak temyiz edilmiş ise de duruşma isteminin miktardan reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili, davacı tarafından aralarındaki alacak borç ilişkisi nedeniyle davalıya 10/06/2010 tanzim, 10/09/2010 ödeme tarihli, 35.000,00 TL bedelli bononun imzalanarak verildiğini, davacının bonoya karşılık tanzim tarihinden sonra ödemeler yapmaya başladığını ve senet bedelinin büyük bir kısmını ödediğini, buna karşın davalı tarafından bono bedelinin tamamı üzerinden davacı aleyhine icra takibi başlatıldığını ileri sürerek, davacının davalıya takibe konu yapılan miktar kadar borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve dosya kapsamına göre, bonoya dayalı yapılan icra takibinde, takip tarihi itibariyle davacının davalı tarafa 36.669,33 TL borçlu bulunduğu, takip tarihi itibariyle davacının senet borcundan mahsup edilebilecek bir ödeme tutarı bulunmadığı, icra takibinden sonra 21/12/2010 tarihinde yapılan 3.280,00 TL"lik ödemenin icra dosyası hesabında nazara alınacağı, bakiye borcun ödendiğine ilişkin dosyaya her hangi bir belge ibraz edilemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine,Dairemizin 07.04.2014 gün 2014/4252 E - 2014/6641 K. sayılı ilamında: “Davacı dava konusu bono bedelini muhtelif tarihlerde gönderdiği banka havaleleriyle kısmen ödediğini iddia etmiş, davalı ise yapılan ödemelerin bonoyla ilgili olmadığını, başka bir borca yönelik bulunduğunu savunmuştur. Havale tarihlerinin büyük bir kısmı bononun tanzim tarihinden sonra olduğuna göre, ödemelerin başka bir borca yönelik olduğunu davalının usulen kanıtlaması gerekmektedir. Başka bir ifade ile somut olayda ispat yükü davalı taraftadır. Mahkemece bu yön gözetilmeksizin ispat külfetinin tayininde hataya düşülerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.”gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre davanın kabulüne karar verilmiş,hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava icra takibine konu bono nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. İİK"nun 72.maddesi uyarınca açılan menfi tespit davalarında tarafların alacak borç ve haklılık durumunun dava tarihi esas alınarak belirlenmesi gerekir.Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu dava tarihi itibari ile tarafların alacak ve borç durumunu tespit etmemiş,dava tarihinden sonraki döneme ilişkin hesaplamalar yapmış olup bu husus doğru değildir. Mahkemece dava tarihi itibariyle tarafların alacak ve borç durumunu belirtir bilirkişi raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekmekte olup yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 20/11/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.