Yargıtay 16. Hukuk Dairesi 2020/2882 Esas 2020/4628 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU: TEMYİZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, .... Köyü çalışma alanında bulunan 161 ada 1 parsel sayılı (eski 549 parsel) 95,93 metrekare (eski yüzölçümü 94,27 metrekare) metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, tapu kaydı nedeniyle ... adına tespit ve 07.07.1986 tarihinde tescil edildikten sonra, bu kişinin ölümü üzerine 09.07.2009 tarihinde mirasçıları ... ve müşterekleri adına kayden intikal ettirilmiş, bilahare pay satışı nedeni ile taşınmazın 2/16 payı ... adına tescil edilmiştir. Davacı ..., tapu kaydına dayanarak, tapu iptali ve adına tescili istemiyle 22.07.2015 tarihinde dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile hüküm yerinde gösterilen payları oranında davacı ve davalılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastrodan önceki haklara dayanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece, işin esasına girilerek davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacı ..., çekişmeli taşınmazda 24.6.1985 tarih 35 sıra numaralı tapu kaydı ile pay sahibi olduğunu ve bu hissesine istinaden taşınmazın üzerine dükkan ve daire yaptığını ileri sürerek tapu kaydındaki hissesinin adına tescili istemiyle, dolayısıyla kadastro öncesi sebeplere dayanarak dava açmış olup, dava, açıklanan bu niteliğine göre, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 12/3. maddesinde öngörülen hak düşürücü süreye tabidir. Çekişmeli taşınmazın kadastro tespiti 07.12.1985 tarihinde yapılmış ve tespit 07.07.1986 tarihinde kesinleşerek taşınmaz tapuya tescil edilmiştir. 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 12/3. maddesi uyarınca, kadastro tespitinin kesinleşmesinden itibaren 10 yıl geçtikten sonra "kadastrodan önceki nedenlere" dayanılarak dava açılamaz. Kadastro tespitinin kesinleştiği tarih ile dava tarihi olan 22.07.2015 tarihi arasında 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği anlaşılmaktadır. Hak düşürücü süre, hakim tarafından re"sen dikkate alınması gereken dava şartlarındandır.
Hal böyle olunca; Mahkemece, davanın açıklanan nedenle reddine karar verilmesi gerekirken, hak düşürücü sürenin geçtiği gözetilmeksizin davanın kabulüne karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.10.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.