10. Hukuk Dairesi 2016/8005 E. , 2016/10298 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hak sahibi sıfatıyla davalıya ödenen ölüm aylığının, 5510 sayılı Kanun hükümleri gereğince kesilmesi sonucu yapılan yersiz ödemelerin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 124/3-4. maddesiyle “… maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hakim tarafından kabul edilir. Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızası aranmaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir” hükümleri getirilmiştir.
Taraf ehliyeti dava şartıdır. Bu husus, davanın her aşamasında hâkim tarafından incelenebilir, taraflarda davanın sonuna kadar bunu ileri sürebilirler. Taraf ehliyeti, aynı zamanda usul işleminin geçerlilik koşuludur. Bu eksik ise, yapılan işlem geçerli değildir. Ancak, bu geçersizlik iyileştirilebilir. Bu hatanın iki etkisi birbirinden ayırt edilmelidir. Eğer taraf tüm yargılama boyunca taraf ehliyetine sahip değilse, örneğin taraf davadan önce ölmüş veya davadan öne taraf ehliyetine sahip değilse ve dava boyunca da böyle devam etmişse, bu durumda, taraf ehliyetinin olmayışı sebebiyle dava kural olarak reddedilmeli, verilen hüküm bozulmalıdır. Ancak, hiç kimse ölmüş ve taraf ehliyeti olmayan kişiye karşı bilerek dava açmaz. Bu şekilde bir dava açan davacı, davalı olarak dilekçesinde gösterdiği kişinin öldüğü bilinmediği için davayı açmış olabilir. Böyle bir durumda davacının ölmüş kişiye karşı açtığı
dava, taraf ehliyeti yokluğu nedeniyle reddedilmeden, ölenin mirasçılarına karşı sürdürülebilmelidir. Hukuk Muhakemeleri Yasasında iradî taraf değişikliğine izin verildiğinden (m.124/3, 4) davacının ölenin mirasçılarına karşı bu davayı sürdürebilmesi gerekir.... 2011, s. 207).
6100 sayılı HMK"nun 124. maddesinin getirdiği yeni düzenleme ile tarafın yanlış veya eksik gösterilmesinin kabul edilebilir bir yanılgıya dayanması halinde, hakimin karşı tarafın rızasını almaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebileceği düzenlemesi ile somut olayda, davalı ..."ın 31.07.2015 tarihinde vefat ettiği, Kurumca davanın 11.08.2015 tarihinde açıldığı, bu haliyle davacının ölümünden kısa bir süre sonra dava açılması kabul edilebilir bir yanılgıdır.
O halde; mahkemece: davacı Kuruma, ... tüm mirasçılarını tespit edip, mirasçıları yöntemince davaya dahil etmesi için süre verilmeli ve sonucuna göre işlem yapılmalıdır.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkeler tutulmaksızın, hatalı değerlendirme ile, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, 21.06.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.
