18. Hukuk Dairesi Esas No: 2014/3427 Karar No: 2014/5244 Karar Tarihi: 24.03.2014
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2014/3427 Esas 2014/5244 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı tarafından, davalı derneğin 04.03.2012 tarihli genel kurul toplantısının kanun ve tüzüğe aykırı olduğu gerekçesiyle iptali istenmiştir. Mahkeme, davanın reddine karar vermiş ancak Yargıtay 18. Hukuk Dairesi, davalı derneğin genel kurul toplantısının kanun ve tüzüğe aykırı olması nedeniyle davanın kabul edilmesi gerektiğine hükmetmiştir. Kararda, 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 32. maddesinin (b) bendi ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 83. ve 78. maddelerine referans verilmiştir. Dernekler Kanunu'nun 32. maddesine göre, kanun ve tüzük hükümlerine aykırı olarak yapılan genel kurul toplantılarının beş yüz lira idari para cezası ile cezalandırılacağı ve mahkemece iptal edilebileceği belirtilmektedir. Türk Medeni Kanunu'nun ise 83. maddesinde üyelere, kanuna ve tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına karşı 1 ay - 3 ay içinde mahkemeye başvurma hakkı tanınmaktadır. Ayrıca, dernek genel kurul toplantılarının yapılacağı yer, katılım şartları ve çoğunluk hükümleri gibi konular da Türk Medeni Kanunu'nda düzenlenmiştir.
Dava dilekçesinde, 04.03.2012 tarihli genel kurul toplantısının iptali istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: 5253 sayılı Dernekler Kanunu"nun 32.maddesinin (b) bendinde genel kurul toplantılarını kanun ve tüzük hükümlerine aykırı olarak veya dernek merkezinin bulunduğu veya tüzüğünde belirtilen yer dışında yapan dernek yöneticilerinin beş yüz lira idari para cezası ile cezalandırılacağı, mahkemece, kanun ve tüzük hükümlerine aykırı olarak yapılan genel kurul toplantılarının iptaline de karar verilebileceği açıklanmıştır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 83. maddesinde, toplantıda hazır bulunan ve kanuna veya tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına katılmayan her üye, karar tarihinden başlayarak 1 ay içinde toplantıya katılmayan her üye kararı öğrenmesinden başlayarak 1 ay içinde ve herhalde karar tarihinden başlayarak 3 ay içinde mahkemeye başvurmak suretiyle kararın iptalini isteyebileceği, 78. maddesinde ise dernek genel kurul toplantılarının, tüzükte aksine hüküm olmadıkça, dernek merkezinin bulunduğu yerde yapılacağı, genel kurulun, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hâllerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanacağı; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluğun aranmayacağı, ancak bu toplantıya katılan üye sayısının yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamayacağı düzenlenmiştir. Türk Medeni Kanunu"nun 83. maddesinde yer alan bu düzenleme üyelere tanınmış bir hak iken, Türk Medeni Kanunu"ndan sonra yürürlüğe giren ve daha özel nitelik arz eden 5253 sayılı Dernekler Kanunu mülki idare amirine kanuna ve tüzüğe aykırı yapılan genel kurul toplantılarının iptalini mahkemeden isteme olanağı getirmiş ve onun yönünden bir süre öngörmemiştir. Somut olayda ise; davalı derneğin 04.03.2012 tarihinde yapılan genel kurul toplantısının kanun ve tüzüğe aykırı olması nedeniyle iptalinin istendiği, mahkemece süre geçtiğinden davanın reddine karar verildiği, dernek genel kuruluna üyelik şartlarını taşımayan kişilerin katılıp oy kullandığı, toplantı yeter sayısının bulunmadığı, 21.02.2012 tarihinde yönetim kurulunca olağanüstü genel kurul toplantı kararı alındığı halde bu tarihten itibaren 15 gün geçmeden toplantı yapıldığı anlaşılmaktadır. Davalı dernek tüzüğünün 7. maddesinde asil üyelik şartlarının neler olduğu ve üyeliğin yönetim kurulu kararı ile olacağı, 15. maddesinde genel kurul toplantı çağrı usulü, 17. maddesinde toplantı yeter sayısı, 21. maddesinde yönetim kurulu üye sayısı, 26. maddesinde denetim kurulu üye sayısı düzenlendiği halde toplantı için belirtilen yükümlülüklere uyulmamıştır. Açıklanan bu olgular gözetildiğinde davalı derneğin 04.03.2012 tarihinde yapılan genel kurul toplantısının kanun ve tüzüğe aykırı olması nedeniyle iptali istemine ilişkin davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla, yukarıda açıklanan nedenler göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi yerinde bulunmadığından hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulüne, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı 6217 sayılı Kanunla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa eklenen Geçici 3. maddesindeki atıf nedeniyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428. maddesi gereğince hükmün BOZULMASINA, 24.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.