Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2013/20325 Esas 2014/5851 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 03/09/2013
NUMARASI : 2013/98-2013/448

Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Kanunu"nun 22. maddesi gereğince geri alım hakkının kullandırılmaması nedeni ile tazminatın tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dava, 2942 sayılı Yasanın 22. maddesine göre, idarenin davacıya geri alım hakkını kullandırmaması nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Davacı, davalı idarece kamulaştırılan dava konusu taşınmazın, bir süre kullanılmasından sonra ihtiyaç fazlası nedeniyle, kendilerine tebligat yapılmadan üçüncü kişiye ihale ile satılması sonucu uğranılan zararın tazminini istemiş, mahkemece dava konusu taşınmazların hissedarı olan davacının murisi A.. S... hisselerinin 1946 yılında satış yoluyla Maliye Hazinesi adına geçtiği ve ondan da Tekel İdaresine (davalı idareye) devredildiği, dolayısıyla kamulaştırma yoluyla mülkiyetin intikalinin sağlanmadığı, bu nedenle Kamulaştırma Kanununun 22. maddesinin uygulama imkanı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davaya konu taşınmazların 1946 yılında, daha sonra Tekel Sigara Fabrikasının kullanımına tahsis edilmek amacıyla Maliye Hazinesi adına kamulaştırıldığı ve 1950 yılında Tekel İdaresine tapuda tahsis edildiği, kıymet takdir komisyonunun düzenlediği istimlak listesinde davacının murisi A.. S.. hissedarı olduğu kamulaştırılan parsel yüzölçümleri ile bu parsellere takdir edilen bedellerin tapu senetlerindeki yüzölçümü ve bedellerle aynı olduğu ve yapılan işlemin satın alma yoluyla kamulaştırma olduğu anlaşılmaktadır. Kaldı ki, 221 sayılı Amme Hükmi Şahısları veya Müesseseleri Tarafından Fiilen Amme Hizmetlerine Tahsis Edilmiş Gayrimenkuller Hakkında Kanunun 1. maddesinde "6830 sayılı İstimlak Kanununun yürürlüğe girdiği tarihe kadar, kamulaştırma işlerine dayanmaksızın, kamulaştırma kanunlarının gözönünde tuttuğu maksatlara fiilen tahsis edilmiş olan
gayrimenkuller ilgili amme hükmi şahsı veya müessesesi adına tahsis tarihinde kamulaştırılmış sayılır" hükmü ve davalı idarece dava konusu taşınmazlarda kamu hizmetinin mahiyet ve gayesine uygun şekilde tesis yaparak fiilen tahsis işleminin de gerçekleştirildiği gözetildiğinde davaya konu taşınmazlarda kamulaştırma işleminin varlığı ortadadır.
Bu durumda mahkemece davaya konu taşınmaza ait tüm tedavülleri ile birlikte tapu kaydı ve taşınmazın kamulaştırılmasına dair tüm evrak getirtilerek uyuşmazlığın çözümünde 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 22. maddesinin uygulanması, sözkonusu maddenin birinci fıkrasının son cümlesinde değişiklik yapan ve 02.08.2013 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 12.07.2013 tarihli ve 6495 sayılı Kanunun 26. maddesi ile yine aynı Kanunun 28. maddesiyle 2942 sayılı Kanuna eklenen geçici 8. maddesi hükümleri gözetilmesi gerektiğinden yazılı gerekçe ile davanın reddi doğru görülmemiş, mahkeme kararının bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 31.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.