Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2011/5108 Esas 2011/21352 Karar Sayılı İlamı

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de; Keşide yeri ve muhatap banka şubesi Ankara olan çeke dayalı olarak  Adana 8. İcra Müdürlüğü"nde kambiyo senetlerine mahsus yolla takip başlatılmış olup, örnek 10 ödeme emri, borçlu şirketln Ankara adresinde tebliğ edilmiştir. Borçlu şirket vekili, ödeme emrinin tebliği üzerine süresi içinde icra mahkemesine verdiği itiraz dilekçesinde, yetkili icra  dairesinin,  şirket   ikametgağının  bulunduğu  Ankara olduğunu belirterek yetkiye itiraz etmiştir.Mahkemece Borçlar Kanunu’nun 73. maddesi uyarınca  borcun para borcu niteliğinin bulunmasına göre alacaklının ikametgah mahkemesinin bu uyuşmazlığa bakmaya yetkisinin bulunduğu ve alacaklının bulunduğu yargı çevresinde de takibin yapılabileceği yetkiye ilişkin itirazın bu yönüyle yerinde olmadığı anlaşıldığından yetki itirazının reddine karar verilmiştir.Genel haciz yolu ile ilamsız takip için öngörülmüş bulunan İİK"nun 50.maddesi, kambiyo senetlerine mahsus takiplerde de yetkili icra dairesini belirlemede kıyasen uygulanır. İİK"nun 50/1. maddesi hükmüne göre; para veya teminat borcu için takip hususunda HUMK"nun yetkiye dair hükümleri (HUMK"nun 9-27 maddeleri) kıyas yolu ile tatbik olunur.
Çeke dayalı kambiyo senetlerine mahsus icra takipleri, borçlunun yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki genel yetkili icra dairesinde, muhatap bankanın bulunduğu yerdeki icra dairesinde, ayrıca çekin keşide edildiği yerdeki icra dairesinde başlatılabilir. Kambiyo senetlerinden doğan alacaklar, aranacak alacaklar niteliğinde olduğundan bu alacaklar için Borçlar Kanunu"nun 73/1. maddesi uygulanamaz. Başka bir anlatımla, kambiyo senedi alacaklısı kendi yerleşim yerinde takip yapamaz. Ancak borçlunun yerleşim yerinde takip başlatabilir.
Ayrıca icra takibi, Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 09.08.2010 tarih, 2010/562 D. İş esas ve 2010/562 karar sayılı ihtiyati haciz kararı ile başlatılmıştır. İİK"nun 50.maddesinin göndermesi ile uygulanması gereken HUMK"nun 12. maddesi gereğince, ihtiyati haciz kararından sonra bu kararın dayanağı olan alacak davası, haciz kararını veren mahkemede de açılabilir. Anılan hüküm, icra dairelerinin yetkisini belirlemede de geçerlidir.Ancak, borçlu tarafından yapılan itiraz üzerine 21.09.2010 tarihinde ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verildiği ileri sürülmüştür. Bu iddia doğru ise, takip dayanağı ihtiyati haciz kararı kaldırıldığından buna ilişkin yetki kuralına dayanılması olanağı kalmamıştır. (Hukuk Genel Kurulu’nun 05.05.2004 tarih ve 2004/12-260 esas, 2004/249 karar sayılı kararı)
Bu durumda, mahkemece ihtiyati haciz kararının itiraz üzerine kaldırılıp kaldırılmadığı araştırılarak oluşacak sonuca göre bir karar vermek gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ  : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 03/11/2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.