Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2018/120 Esas 2018/3811 Karar Sayılı İlamı

......

Dava, hak sahibi konumunda yer alan davacıya bağlanan ölüm aylığının 5510 sayılı Kanun hükümleri gereğince kesilmesi yönündeki davalı ... Başkanlığı işleminin iptali ile borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece bozma uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Hakkında boşanma kararı 06.07.2000 tarihinde verilen davacıya, yaşamını yitiren sigortalı babası üzerinden hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla bağlanan ölüm aylığının, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığının belirlendiği gerekçesiyle davalı Kurumca 2013 yılında gerçekleştirilen işlemle 24.10.2008 tarihi itibarıyla kesilerek, 24.10.2008 – 23.02.2013 döneminde yersiz ödendiği ileri sürülen aylıklar yönünden 32.729,85 TL borç tahakkuk ettirildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 56. maddesinin ikinci fıkrasında, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıklarının kesileceği, bu kişilere ödenmiş olan tutarların, 96. madde hükümlerine göre geri alınacağı yönünde düzenleme yapılmıştır.
Mahkemece uyulan 28.04.2015 tarih 2015/8030 karar sayılı bozma ilamında "....tarafların göstereceği tüm kanıtlar toplanmalı, bildirilen ve dinlenilmesi istenilen tanıkların ifadeleri alınmalı, ilgililerin su, elektrik, telefon aboneliklerinin hangi adreste kimin adına tesis edildiği saptanmalı, seçmen bilgi kayıtları getirtilmeli, varsa çalışmaları nedeniyle resmi/özel kurum ve kuruluşlara verilen belgelerde yer alan adresler dikkate alınmalı, medula sisteminde kayıtlarda görülen adresler ilgili sağlık kuruluşlarından araştırılmalı, eşlerin boşanma sebebi, boşanma ilamında velayet, çocukla kişisel ilişki, nafaka, tazminat hükümleri varsa nasıl yerine getirildikleri belirlenmeli, boşanılan eş 4857 sayılı Kanun hükümleri kapsamında yer almakta ise
./..


ödeme için adına açılan banka hesabında kayıtlı yerleşim yeri saptanmalı, yeterli olmadığından boşanan eşlerin kayıtlı oldukları bölge/bölgeler yönünden yeniden uyuşmazlık konusu dönem olan 24.10.2008-23.02.2013 arası geniş kapsamlı....... araştırması yapılmalı,.......muhtar ve azalardan istem hakkında düşünce edinmeye yetecek kadarının tanık sıfatıyla bilgi ve görgülerine başvurulmalı, böylelikle “boşanılan eşle eylemli olarak birlikte yaşama” olgusunun gerçekleşip gerçekleşmediği, toplanan kanıtlar ışığı altında değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.” yazılarak belirtilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyulmuşsa da gerekleri yerine getirilmemiştir. Kuruma ihbarda bulunan davacının gelininin dinlenmediği, davacının adresleri araştırılarak birlikte yaşama olgu tanıklardan sorulacak ayrıca davacının boşandığı eşiyle birlikte imam nikahlı olarak yaşadığını söyleyen .. ..... 2007-2010 yılları arası adresi tespit edilerek tespit edilen adreste ... ile birlikte yaşayıp yaşamadığı araştırılmalı ve tanık dinlenerek denetlenmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 19.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.

.....