10. Hukuk Dairesi Esas No: 2014/20500 Karar No: 2014/25810
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2014/20500 Esas 2014/25810 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Gaziantep 2. İş Mahkemesi'nde görülen dava, çalışma sürelerinin tespiti için açılmıştır. Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir. Ancak, davacı tarafın temyiz talebi üzerine yapılan incelemede, yeterli delil toplanmadığı için karar bozulmuştur. İş hukukuyla ilgili kanun maddeleri olan 506 sayılı Kanun'un 79/10. maddesi ve 5510 sayılı Kanun'un 86/9. maddesi, çalışma sürelerinin saptanması için gerekli olan davanın kamu düzeniyle ilgili olduğunu ve özenle yürütülmesi gerektiğini belirtmektedir. Davanın yeniden incelenmesi gerektiği vurgulanırken, kararda belirtilen kabul edilen çalışma süreleriyle bildirilen tarihler arasındaki yanlışlık da düzeltilmiştir.
10. Hukuk Dairesi 2014/20500 E. , 2014/25810 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi : Gaziantep 2. İş Mahkemesi Tarihi : 15.05.2014 No : 2012/291-2014/338
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 1)Davalı işverene ait işyerinde 2006-2011 yılları arasında hizmet akdine tabi olarak geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespitine ilişkin davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır. İnceleme konusu davada istem reddedilmiş ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir. Bu bakımdan; öncelikle davacıya talebi açıklatılmalı ve çalışma iddiasının hangi tarihlerde olduğu açıklığa kavuşturulmalı, taraflarca dinletilen tanık beyanları ile yetinilmemeli, davacının çalışma olgusunun ispatı için, uyuşmazlık konusu tarihleri içerir dönemsel sigorta primleri bordrolarında bildirimleri yapılan sigortalıların hizmet cetvelleri getirtilerek bilgi ve görgüsüne başvurulmalı, tüm aramalara karşın sigortalılara ulaşılamadığı takdirde aynı çevrede faaliyet yürüten işverenler ve çalışanlar yöntemince saptanarak tanık sıfatıyla dinlenilmeli belirdiği takdirde tanık anlatımları arasındaki çelişkiler giderilmeli, davacının çalışmalarının tam gün üzerinden gerçekleşip gerçekleşmediği Kuruma eksik bildirilip bildirilmediği ortaya konulmalı, toplanan tüm kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, Mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. 2)Kabule göre de; karar gerekçesinde davacının çalıştığı kabul edilen ve davalı işveren tarafından Kuruma bildirilen çalışma sürelerinin 21.10.2009-31.01.2010 tarihleri arasında olması gerekirken 21.10.2009-31.10.2010 tarihleri arasında olduğunun belirtilmesi hatalı olmuştur. O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 05.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir.