14. Hukuk Dairesi Esas No: 2019/767 Karar No: 2019/6749 Karar Tarihi: 17.10.2019
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2019/767 Esas 2019/6749 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Mirasta hükmen reddi isteğine ilişkin davada, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığı ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadığının araştırılması gerektiği vurgulanmaktadır. Mirasın hükmen reddi talepleri, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Mirasta hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. Ayrıca TMK'nun Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına ilişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması zorunludur. TMK'nun 610/2. maddesinde ise ret süresi sona ermeden tereke işlemlerine karışan, terekenin olağan yönetimi niteliğinde olmayan veya mirasbırakanın işlerinin yürütülmesi için gerekli olanın dışında işler yapan ya da tereke mallarını gizleyen veya kendisine mal eden mirasçı, mirası reddedemez hükmü yer almaktadır.
14. Hukuk Dairesi 2019/767 E. , 2019/6749 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki mirasın hükmen reddi davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 27.11.2018 gün ve 2016/3693 Esas ve 2018/8305 Karar sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmişti. Davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, mirasın hükmen reddi isteğine ilişkindir. Davacı vekili, 27.09.2006 tarihinde vefat eden muris ..."ın terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddin tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkeme, davanın kabulüne karar vermiştir. Anılan hükmün, davalı ... vekili tarafından temyizi üzerine, Dairemizin 27.11.2018 gün ve 2016/3693 Esas, 2018/8305 Karar sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmiştir. Davacı vekili, karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadıklarının araştırılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanununun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler ve tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca TMK"nun Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına ilişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması zorunludur. TMK"nin 610/2. maddesinde; "Ret süresi sona ermeden tereke işlemlerine karışan, terekenin olağan yönetimi niteliğinde olmayan veya mirasbırakanın işlerinin yürütülmesi için gerekli olanın dışında işler yapan ya da tereke mallarını gizleyen veya kendisine mal eden mirasçı, mirası reddedemez." hükmü yer almaktadır. Dairemizin 27.11.2018 gün ve 2016/3693 Esas ve 2018/8305 Karar sayılı ilamında davacı tarafından terekenin benimsendiği belirtilerek davanın reddine karar verilmesi gerektiği belirtilmiş ise de murise ait araçların hurda niteliği ile satışının kimin tarafından yapıldığının tespiti için mahkemece araştırma yapılması ve mirasbırakana ait Erzincan İli, Refahiye İlçesindeki taşınmazların UYAP’tan yapılan araştırmada davacıya intikali nedeni ile davacının kendi iradesi ile terekeyi benimseyip benimsemediğinin araştırılmamış olması nedeni ile hükmün bozulması gerekirken maddi hata sonucu yazılı şekilde hükmün bozulması doğru görülmediğinden davacı vekilinin karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairemizin 27.11.2018 gün ve 2016/3693 Esas ve 2018/8305 Karar sayılı ilamının kaldırılarak açıklanan gerekçeler ile hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 27.11.2018 gün ve 2016/3693 Esas ve 2018/8305 Karar sayılı bozma ilamının KALDIRILMASINA, hükmün yukarıda açıklanan gerekçe ile BOZULMASINA, peşin yatırılan karar düzeltme harcının istek halinde yatırana iadesine, 17.10.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.